Multidisciplinaire samenwerking mondzorg verder uitgebreid
Ondervoeding in de eerstelijnszorg en thuiszorg
Helaas zien we bij ouderen, als hun kwetsbaarheid toeneemt, een dramatische verslechtering van de mondgezondheid. De kwetsbare ouderen zijn uit beeld geraakt bij de reguliere tandartsen. Hoog tijd dus om de kwetsbare ouderen weer in beeld te brengen. Hiervoor zullen we de samenwerking moeten zoeken met andere zorgverleners.
In Limburg en Brabant zijn de tandartsen-geriatrie Nicole Teeuwisse en Peter de Goede er in geslaagd een groot multidisciplinair netwerk op te bouwen rondom kwetsbare ouderen.
Het netwerk heeft zich inmiddels uitgebreid en met name de samenwerking met diëtisten blijkt een welkome aanvulling.
De relatie tussen voeding en het gebit
Peter de Goede: “ Helaas zien wij beiden dat er ondervoeding bestaat in Nederland bij de kwetsbare ouderen in de thuissituatie. Bijna 30% van de patiënten in de thuiszorg is ondervoed. Het leidt aantoonbaar tot langzamer herstel en complicaties bij ziekte en operaties. Bij opname in het verpleeghuis, blijkt ruim 80% van de cliënten mondproblemen te hebben, dat is een vergelijkbaar probleem en vaak ligt aan beide problemen een slecht gebit ten grondslag. Het is duidelijk dat iemand zonder voldoende kauwfunctie niet goed kan eten. Ook het plezier in eten verdwijnt met een slechte of pijnlijke dentitie. Dit wordt versterkt wanneer iemand een verzwakte gezondheid heeft.”
Op het moment dat er vragen zijn over de relatie tussen voeding en het gebit wordt onze hulp ingeroepen door de diëtisten. In Limburg is een zelfde route opgezet om te komen tot vroegdiagnostiek, waarbij we zo snel mogelijk aandacht geven aan het belang van een goede mondgezondheid.
De diëtiste en de tandarts-geriatrie stellen tijdens het gezamenlijk consult een plan op. Heeft de oudere geen reguliere tandarts dan wordt deze gezocht.
Multidisciplinaire diagnostiek bij ouderen in de thuissituatie
Het belang van een dergelijk netwerk wordt onderschreven door het Ministerie van VWS dat een subsidie ter beschikking stelde voor het uitbreiden van het netwerk via scholing, lezingen en onderzoek. Ook deze webinar is hier een onderdeel van.
Peter de Goede, tandarts-geriatrie
Helaas zien we bij ouderen, als hun kwetsbaarheid toeneemt, een dramatische verslechtering van de mondgezondheid. Door hun kwetsbaarheid en als gevolg van overbelasting van de mantelzorgers komen deze kwetsbare ouderen niet meer naar de tandarts. Bij opname in een verpleeghuis blijkt dat 80% van de nieuwe bewoners mondzorgproblemen heeft, die achteruitgang is geruime tijd vóór de opname gestart. De kwetsbare ouderen zijn uit beeld geraakt bij de reguliere tandartsen.
Hoog tijd dus om de kwetsbare ouderen weer in beeld te brengen. Hiervoor heeft een groep tandartsen een oproep verstuurd aan alle 70-plussers die langer dan twee jaar niet bij de tandarts zijn geweest. Maar 75 % van de kwetsbare ouderen geeft geen gehoor aan de oproep van de tandarts. Hoe bereiken we die patiënten?
Hiervoor zullen we de samenwerking moeten zoeken met andere disciplines, denk aan zorgverleners zoals huisartsen met praktijkondersteuners ouderenzorg, ziekenhuisartsen, geriaters, specialisten ouderen-geneeskunde, thuiszorg, casemanagers dementie en organisaties gericht op ouderen.
Het belang van een dergelijk netwerk wordt onderschreven door het Ministerie van VWS dat een subsidie ter beschikking stelde voor het uitbreiden van het netwerk via scholing, lezingen en onderzoek. Ook deze webinar is hier een onderdeel van.
Wim Kluter, tandarts-geriatrie
Casus: Patiënt met aankomende dementie
Een 82-jarige man, zelfstandig wonend samen met zijn vrouw, is een jaar geleden met de fiets gevallen. Sindsdien is hij warrig, kan moeilijk op zijn woorden komen en heeft een evenwichtsstoornis waardoor hij rollatorafhankelijk is geworden. Meneer hecht veel waarde aan een goede functie van zijn gebit maar kan niet meer zelfstandig naar de praktijk komen. Zijn vrouw vindt het prettig als het periodiek mondonderzoek thuis kan worden gedaan.
Wim Kluter studeerde in 1984 af in de tandheelkunde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. In 1989 verscheen zijn proefschrift ‘Oral selfcare for dentate elderly’ (1989). Hij is tandarts-geriatrie en werkt naast zijn algemene praktijk in diverse woonzorgcentra in de regio Nijmegen. Hij richt zich de laatste tijd meer op thuiswonende ouderen die de mondzorgpraktijk niet meer bezoeken. Daarnaast is hij vanaf 2019 Universitair docent aandachtsgebied gerodontologie bij Radboud University Medical Centre Nijmegen.
Leerdoelen:
Na het lezen van van het artikel en het beantwoorden van de vragen:
- heeft u inzicht in de diagnostiek en risicobeoordeling van specifieke orale problemen bij oudere patiënten
- heeft u inzicht in specifieke barrières die kwetsbare ouderen ervaren in de toegang van een mondzorgpraktijk
- leert u hoe zorg en communicatie af te stemmen op de oudere patiënt, rekening houdend met zijn/haar gezondheidstoestand en persoonlijke wensen.
Lees het artikel en test vervolgens uw kennis door het beantwoorden van de vragen. De duur van deze kennistoets is één uur. Als de kennistoets met voldoende resultaat is afgesloten (u heeft hiervoor drie pogingen) ontvangt een KRT studiepunt.